Witajcie Świetliki! - Boże Narodzenie

autor: Alicja Brudek dodano: odsłon: 185 Świetlica szkolna-wiadomości

Witajcie Świetliki! - Boże Narodzenie

 

W tym tygodniu proponujemy Wam poznanie zwyczajów i obyczajów świątecznych panujących w Polsce, w krajach anglojęzycznych oraz niemieckojęzycznych, a przy okazji wysłuchanie kolęd i pastorałek.

Zwyczaje i tradycje w Polsce

W nocy, najczęściej o północy, w kościołach rzymskokatolickich rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to w Polsce drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały.

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są:

Kolędy po polsku:

„Cicha noc” https://www.youtube.com/watch?v=TtV55t_QKwE

„Wśród nocnej ciszy” https://www.youtube.com/watch?v=2zni1FnjArQ

„Pójdźmy wszyscy do stajenki” https://www.youtube.com/watch?v=qA2PETtRyRA

Zwyczaje i tradycje w Wielkiej Brytanii

Na Boże Narodzenie mówi się Christmas. Święta zaczynają się już pod koniec listopada. Wtedy Brytyjczycy stroją swoje domy i mieszkania. W tym czasie na ulicach miast pojawiają się kolędnicy. Wigilii się nie obchodzi. Święta zaczynają się rankiem 25 grudnia. Wtedy dzieci odkrywają prezenty włożone przez Mikołaja do dużych czerwonych skarpet zawieszonych przy kominku. Około południa rodziny zasiadają do wspólnego obiadu. Główne danie to pieczony indyk nadziewany warzywami. Podaje się też zupę żółwiową. Na deser jest specjalny pudding, tradycyjnie robiony z 13 składników symbolizujących Jezusa i 12 apostołów. Tego samego dnia o godzinie 15:00 oficjalne przemówienie do Narodu wygłasza królowa Elżbieta II. To zwyczaj zapoczątkowany przez jej ojca króla Jerzego V w 1932 roku. W święta ubiera się choinkę, śpiewa kolędy i zawiesza jemiołę, która uchodzi za roślinę magiczną.

26 grudnia to tzw.  Boxing Day – dzień spotykania się z przyjaciółmi na różnych przyjęciach. Jego nazwa pochodzi od dawnego zwyczaju dawania „świątecznych pudełek” służącym. Do dziś tego dnia Brytyjczycy obdarowują osoby ubogie.

Na Trafalgar Square można podziwiać gigantyczną choinkę gdzie wraz z występującymi chórami z różnych stron świata śpiewa się kolędy. Przepięknie wyglądają wszystkie główne ulice miast udekorowane świątecznymi ozdobami.

Inny popularny zwyczaj to palenie w kominku polana w Wigilię Bożego Narodzenia.

Brytyjczycy nie dzielą się opłatkiem. To piękna polska i katolicka tradycja. Popularne są za to ,,Christmas Crackers”, nie jest to obowiązkowy element na świątecznym stole i niewiele ma wspólnego z opłatkiem, ale często pojawia się na świątecznych kolacjach. Czym on jest? Są to duże, ozdobne, papierowe cukierki (w środku nie ma nic słodkiego), które dwie osoby rozrywają pociągając do siebie. Rozdarcie go sygnalizowane jest dość głośnym wybuchem, a we wnętrzu możemy znaleźć małą niespodziankę, taką jak papierowa korona na głowę, karteczka z wróżbą, kość do gry lub coś podobnego.

Anglicy mają kilka typowo świątecznych deserów. Wszystkie są bardzo charakterystyczne i nie można przejść obok nich obojętnie. Albo się je polubi, albo znienawidzi. Pierwszy z nich to Christmas pudding. Jest to mocno nasączone alkoholem ciemne ciasto z ogromną ilością bakalii. Przygotowuje się je sporo przed świętami, ponieważ ,,dojrzewa” około pięciu tygodni, tradycyjny jeszcze dłużej. Po tym czasie trafia na świąteczne stoły. Mince pies to małe babeczki wypełnione bardzo słodką masą bakaliową składającą się głównie ze smażonych rodzynek, natomiast Christmas cake to specjalne świąteczne ciasto przygotowywane podobnie jak christmas pudding, na długo przed świętami. Jak poprzednie desery zrobione jest z ciemnego ciasta z bakaliami i polane grubą marcepanową masą. Często udekorowane różnymi świątecznymi figurkami.

Na wyspach popularna jest także Świąteczna pantomima (Christmas pantomime). Jest to, wbrew nazwie, głośne przedstawienie kierowane do całej rodziny z ukierunkowaniem na dzieci. Opierają się  one na znanych baśniach, bajkach i piosenkach. Publiczność może, a nawet powinna w nich aktywnie uczestniczyć.

Najpopularniejsza kolęda śpiewana w tym dniu przez Anglików nosi tytuł „Good King Wencelas” https://www.youtube.com/watch?v=SQVUMG6LZGM  Na kilka dni przed świętami dzieci organizują kolędowanie, czyli chodzą od drzwi do drzwi i śpiewają kolędy, w zamian za niewielkie datki.

Kolędy angielskie:

Silent Night https://www.youtube.com/watch?v=nEH7_2c644Q

Carol of the Bells https://www.youtube.com/watch?v=V7nSKqfBk6k

When a child is born https://www.youtube.com/watch?v=T8R5oTDCewA

O Holy night        https://www.youtube.com/watch?v=oOiEtZwP1H0

Zwyczaje świąteczne w Niemczech

W Niemczech Boże Narodzenie obejmuje trzy dni: 24 grudnia -Wigilię, pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia. W Wigilię w chrześcijańskich rodzinach przed lub po uczestnictwie w Mszy Świętej zapala się świece na choince i rozpoczyna uroczystą kolację. W kraju tym nie ma zwyczaju łamania się opłatkiem, a świąteczne prezenty Niemcy układają na stole. W pierwszym i drugim dniu Świąt Bożego Narodzenia wielu ludzi udaje się do kościoła na świąteczne msze oraz je uroczyste obiady

Boże Narodzenie w Niemczech, to podobnie jak w Polsce, jedno z najważniejszych i najbardziej rodzinnych Świąt w roku. Boże Narodzenie rozpoczyna się Wigilią 24 grudnia, przygotowania do Świąt zaczynają się jednak znacznie wcześniej.

Adwent

Przygotowania do Świąt rozpoczynają się w pierwszą niedzielę adwentu, cztery tygodnie przez Wigilią. W większości niemieckich domów pojawiają się adwentowe wianki, zrobione z gałązek jodły lub świerku, przystrojone zostają fioletowymi wstążkami i świeczkami. Zgodnie z tradycją w każdą niedzielę zapala się jedną świecę. W Niemczech ciekawym zwyczajem są adwentowe kalendarze dla dzieci - kalendarze w kształcie domku z dwudziestoma czterema okienkami. Każdego dnia dziecko otworzyć może tylko jedno okienko, w którym znajduje się słodka niespodzianka.

Choinka

Choinka, nazywa w języku niemieckim Weihnachtsbaum, pojawia się u naszych zachodnich sąsiadów nawet kilka tygodni przed Wigilią. Choinki przystrajane są specjalnymi ozdobami, często wieszane są na nich własnoręcznie pieczone, imbirowe ciasteczka. Całość dopełniają kolorowe światełka oraz drewniany żłobek znajdujący się pod choinką. Warto wspomnieć, iż zwyczaj przystrajania choinki wywodzi się właśnie z Niemiec, gdzie to już na przełomie XV i XVI wieku pojawiły się pierwsze świąteczne drzewka.

Wigilia

Niemcy do wigilijnej kolacji zasiadają po przyjściu z kościoła. Tego dnia w niemieckich domach podawana jest zazwyczaj sałatka kartoflana. Przed posiłkiem Niemcy składają sobie świąteczne życzenia, nie mają oni jednak zwyczaju łamać się opłatkiem. Kolejnym niepraktykowanym w Niemczech zwyczajem jest brak wolnego miejsca dla niespodziewanego gościa przy stole, za to przy kolacji każdy pod talerzem znajduje pieniążek, który zapewnić ma szczęście i dostatek na przyszły rok. Dodatkowo dzieci dostają specjalny talerz, na którym znajdują się suszone oraz świeże owoce, orzechy, ciasta.

Boże Narodzenie

Dni świąteczne Niemcy, spędzają w gronie rodzinnym. Na stołach króluje gęś, kaczka lub inna dziczyzna. Bardzo popularne jest w tym kraju kolędowanie. Ludzie śpiewają piosenki bożonarodzeniowe przy stole, podczas posiłków, ale również na ulicach, kiermaszach oraz w gronie rodziny. Popularne są również, wystawiane w kościołach lub różnych częściach miasta, radosne przedstawienia pełne śpiewu szopki.

Prezenty

Prezenty w Niemczech przynosi Mikołaj lub Dzieciątko Jezus. Postacią negatywną, która straszy dzieci rózgą i przestrzega przed złym zachowaniem jest -  Knecht Ruprecht. Owe prezenty nie są jednak, tak jak u nas kładzione pod choinką, znajdziemy je bowiem na stole. Niemieckie dzieci otrzymują również prezenty 6 grudnia, wtedy to wystawiają przed drzwi swoje buty, które Mikołaj wypełnia słodyczami i owocami. Dodatkowo maluchy dostają dużą księgę, w której wypisane są ich dobre uczynki minionego roku.

Kiermasze Bożonarodzeniowe

Olbrzymie, kolorowe kiermasze odbywają się w wielu niemieckich miastach i miasteczkach. Na straganach znajdziemy kalendarze adwentowe, dekoracje świąteczne, ozdoby choinkowe. Na kiermaszach podawane jest grzane wino i przepyszne pierniczki. Pięknie udekorowane ulice i śpiewający wspólnie kolędy mieszkańcy stwarzają niepowtarzalny klimat i atmosferę świąt. Najsłynniejszym i najstarszym kiermaszem jest Christkindlesmarkt w Norymberdze.

Kolęda „Cicha noc”

Cicha noc – jedna z najbardziej znanych kolęd na świecie, po raz pierwszy wykonana podczas pasterki w 1818 roku, w austriackim Oberndorf bei Salzburg. Autorem słów Stille Nacht był Joseph Mohr, melodię ułożył Franz Xaver Gruber. Słowa jednej z wersji w języku polskim ułożył ok. 1930 roku Piotr Maszyński.

Przetłumaczono ją na ponad 300 różnych języków i dialektów.

Tekst pieśni powstał jako wiersz już w roku 1816. Autor wiersza, Joseph Mohr, był wówczas (1815-1817) wikarym w Mariapfarr w regionie Lungau (południowo-wschodnia część landu Salzburg).

Melodia powstała dwa lata później, 24 grudnia 1818 roku. Joseph Mohr, w latach 1817–1819 wikary w nowo powstałej parafii św. Mikołaja w Oberndorf bei Salzburg, zaproponował Franzowi Gruberowi napisanie muzyki do swojego wiersza. Franz Gruber był od 1807 do 1829 r. nauczycielem i organistą kościelnym w Arnsdorfie, zaś od 1816 do 1829 r. również organistą w nowej parafii w pobliskim Oberndorf bei Salzburg. 

Kolędy i pastorałki w języku niemieckim:

„Stille Nacht” https://www.youtube.com/watch?v=bXMM24n1yno

https://www.youtube.com/watch?v=DKz1eOyIfz8

„O Tannenbaum” https://www.youtube.com/watch?v=lS4wTuvR7Ik

„Kling Glöckchen, klingelingeling” https://www.youtube.com/watch?v=Ebxa7oYNud0

 „Morgen, Kinder, wird's was geben” https://www.youtube.com/watch?v=ZIdmzJcIcvI

Leise rieselt der Schnee https://www.youtube.com/watch?v=jxzpgxd6qSY

Es ist ein Ros entsprungen

 https://www.youtube.com/watch?v=7RjAXOcTebI  

Wigilijna Święta Noc,
Od opłatka bije blask,
ale gdzieś tam ulicami,
Krążą ci, co są dziś sami,
Pusty talerz dostawiamy,
może zbłądzą pod nasz dach?
Wigilijna Święta Noc,
Niesie łaskę w każdy dom,
Serca swoje otwieramy
Dla tych, którzy są dziś z nami.


Niech nadchodzące Święta Bożego Narodzenia
Będą czasem spokoju i szczęścia,
radości przeżywanej w gronie najbliższych
oraz wytchnienia od codziennych obowiązków.
Niech Nowy Rok .... przyniesie wszelką pomyślność
I pozwoli na spełnienie najskrytszych marzeń.

 

                                               Życzą Wychowawcy świetlicy szkolnej