,, Samarytanie z Markowej”
autor: Lotycz Bożena dodano: odsłon: 78 Ocalić od zapomnienia
24 marca 2023r. zespół szkolnego radiowęzła przygotował audycję pt. ,,Samarytanie z Markowej”. Przybliżył radiosłuchaczom rodzinę Józefa i Wiktorii Ulmów z pobliskiej Markowej, ich tragiczne losy i nadchodzące radosne święto beatyfikacji tej niezwykłej, bohaterskiej rodziny.
24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Dzień ten związany jest z tragicznym losem rodziny Ulmów oraz ukrywających się z ich pomocą Żydów, którzy 24 marca 1944 roku zostali zamordowani przez Niemców we wsi Markowa na Rzeszowszczyźnie. W tym roku mija 79 lat od tych wydarzeń.
Święto państwowe, którego celem jest upamiętnienie wszystkich tych, którzy z narażeniem życia udzielali Żydom pomocy podczas niemieckiej okupacji, ustanowione zostało z inicjatywy Prezydenta RP Andrzeja Dudy w 2018 roku. We wstępie do stosownej Ustawy czytamy:
"W hołdzie Obywatelom Polski – bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów".
Data wybrana na dzień pamięci nawiązuje do historii Józefa i Wiktorii Ulmów, ich dzieci: ośmioletniej Stanisławy, sześcioletniej Barbary, pięcioletniego Władysława, czteroletniego Franciszka, trzyletniego Antoniego, półtorarocznej Marii i nienarodzonego dziecka (Wiktoria była w zaawansowanej ciąży) oraz ośmiorga Żydów, których Ulmowie przez dwa lata ukrywali na poddaszu swego domu w Markowej.
24 marca 1944 roku, Niemcy zamordowali polską rodzinę i ukrywających się Żydów. Egzekucja, którą przeprowadzono w następstwie rewizji, przed domem Ulmów, była wynikiem donosu, prawdopodobnie „granatowego” policjanta z Łańcuta.
W 1995 roku Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
W 2003 r. w diecezji przemyskiej rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny.
W 2004 r. odsłonięto w Markowej pomnik poświęcony rodzinie Ulmów.
W 2010 r. prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
17 marca 2016 r. z udziałem prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abpa Stanisława Gądeckiego w Markowej na Podkarpaciu otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów.
10 września 2023 roku, po blisko dwudziestoletnim procesie beatyfikacyjnym, dekretem papieża Franciszka, Ulmowie zostaną ogłoszeni Błogosławionymi Kościoła katolickiego.